دکتر علیرضا احمدوند - دکتر فروغ فروغی
دیابت یا مرض قند به معنای بالا رفتن قند خون بیش از مقدار طبیعی است . در حالت طبیعی، بدن هورمونی به
نام انسولین تولید می کند که کنترل قندخون را در حالت عادی و پس از غذا خوردن انجام می دهد . در افراد
دیابتی، تولید یا استفاده از انسولین دچار مشکل شده است.
بدون وجود انسولین، بدن نمی تواند بخوبی از قند استفاده کند و در نتیجه قندخون بالا می رود. تنظیم قندخون در
افراد غیر دیابتی اتوماتیک است و ربطی به غذایی که می خورند ندارد ولی بیماران دیابتی باید دقت بیشتری در
نوع و مقدار غذایی که می خورند داشته باشند . یک رژیم غذ ایی سالم م ی تواند عوارض دیابت را به میزان
چشمگیری کاهش دهد . البته برای همهِ بیماران دیابتی نمی توان یک رژیم غذایی را پیشنهاد کرده ولی داشتن
برنامهِ غذایی مناسب، شما را راهنمایی می کند که چه غذایی را به چه مقداری بخورید. اکثر افراد دیابتی م ی توانند
از غذاها ی مشابه سایر اعضای خانواده استفاده کنند اما فقط نیاز به کمی برنامه ریزی دارند . مقدار کالری یک
60 از کربوهیدراتها (قندها)، % 20 از مواد پروتئنی، کمتر از % 30 از چرب ی ها و - رژیم غذایی سالم به میزان % 40
کمتر از % 10 از چربی اشباح شده تامین م ی شود. اگر بتوانید مقدار غذایی را که م ی خورید کنترل کنید م ی توانید
غذاها یمتنوعی میل کنید و قندخونتان را نیز در سطح طبیعی نگه دارید.
در رژیم غذایی خود به نکات زیر توجه کنید:
1 چربی کمتر بخورید: -
مصرف گوشت قرمز را کم کنید و به جای آن بیشتر مرغ و
ماهی بخورید. اگر گوشت قرمز می خورید سعی کنید
بر شهای نازک انتخاب کنید. در ضمن چربی گوشت و
پوست مرغ را نیز جدا کنید . بهتر است غذاها را بصورت
کباب شده، پخته یا بخارپز استفاده کنید تا به شکل سرخ
کرد ه س سمایونز معمولاً مقدار زیادی چربی دارد . از
مصرف لبنیات پرچرب، بستنی و خامه اجتناب کنید . به
دنبال انواع کم چرب آنها بروید . انواع لبنیات کم چرب
(شیر، ماست، پنیر) امروز به وفور در مغازه ها یافت می شود .
کره، مارگارین و روغن حاوی چربی زیادی هستند . سعی کنید به غذا روغن اضافه نکنید . نوع چربی غذا نیز مهم
است. چربی های غیراشباع برای بدن بهتر هستند . دان ههایی مثل بادام،فندق، بادام زمینی حاوی این نوع چربی
هستند. برای پختن غذا از روغن زیتون یا کانولا استفاده کنید . روغن ذرت، آفتابگردان و سویا یا نیز جزء
روغ نهای سالم هستند.
2 مقدار فیبر غذا را افزایش دهید . -
سعی کنید از نان کامل و غلات استفاده کنید و از نان بدون
سبوس کمتر مصرف کنید . بهتر است از میو ه های تازه استفاده
کنید تا کمپوت، آب میوه یا میوهِ خشک . سبزیجات را بصورت
تازه، پخته شده یا فریز شده می توانید مصرف کنید . غذاهای
پرفیبر شامل جوانه گندم، جو، بلغور،نخود 7 عدس و لپه هستند .
فیبر باعث بهبود یبوست، کاهش کلسترول خون و کاهش هضم
کربوهیدرا تها م یشود از افزایش یکبارهِ قندخون جلوگیری
م یکند.
3 نمک کمتری مصرف کنید : -
به غذاهایتان نمک اضافه نکنید و سعی کنید نمک را سر سفره نیاورید . نمک احتمال عوارضی مثل فشارخون را
افزایش می دهد. در ضمن، از غذاهای پرنمک مثل سویای آماده، همبرگر، هات داگ، ترش یجات اجتناب کنید و
غذاهای آماده در رستوران ها را نیز کمتر مصرف کنید.
4 مصرف قند را کم کنید. شکر بخورید. -
اگر عادت به اضافه کردن شکر به غذا دارید از شیرین کنند ههای مصنوعی
مثل ساخارین یا آسپارتام که کالری ندارند، استفاده کنید . از عسل،
شربت، ژله، نبات، شیرینی و کیک و بستنی پرهیز کنید . بجای کمپوت یا
شربت از میوهِ تازه استفاده کنید . از نوشابه های رژیمی استفاده کنید .
یک بطری 300 میلی لیتری کوکای معمولی، حدود 9 قاشق چایخوری قند
دارد ! با همهِ این اوصاف، اکثر شما می توانید خوراک یهای قندی مصرف
کنید. درست است که خوردن یک تکه کیک قندخون را بالا می برد ولی
م یتوانید در عوض مقدار کمتری نان یا سیب زمینی بخورید.
5 ورزش کنید . -
اگر زمانی بیش از حد غذا خوردید (مثلاً در تعطیلات یا میهمانی ها ) خیلی نترسید . کافی است فعالیت خود را
بیشتر کن ید. بدین ترتیب هم می توانید غذاهای متنوع تری بخورید و هم قندخون، فشارخون و کلسترول خود را
در سطح مطلوب نگه دارید . کاهش وزن به
500 گرم در هفته نیز می تواند به - میزان 300
سلامتی شما کمک کند . کاهش وزن باید
تدریجی، پیوسته و آهسته باشد.